شکل1- رشد استفاده از تکنولوژی های مختلف برای تولید برق در اتحادیه اروپا سال 2013

 

استفاده از انرژي باد براي نخستين بار توسط ايرانيان با ساخت آسياب‎هاي بادي در 200 سال پيش از ميلاد مسيح صورت گرفت. همچنين مصريان باستان از نيروي باد براي راندن كشتي‌هاي خود روي رودخانه نيل استفاده كردند. ايده استفاده از اين آسياب‎هاي بادي در قرون 12 و 13 به اروپا و سپس قاره آمريكا انتقال يافت و سال ها در آنجا مورد استفاده قرار‌گرفت. در قرن هفدهم ميلادي، مردم هلند طرح پايه آسياب‎هاي بادي را بهبود دادند، همين امر باعث شد تا اين كشور در زمره غني‌ترين و صنعتي‌ترين كشورهاي اروپا قرار گيرد. برخي از كشورها از آسياب‎هاي بادي براي آسياب گندم و ذرت، پمپ كردن آب و قطع درختان استفاده كرده‌اند. نمونه‌هايي از اين آسيابها هنوز در مناطق خواف (استان خراسان رضوي) و نهبندان (استان خراسان جنوبي) وجود دارند كه در حال حاضر مورد استفاده مي‌گيرند. 

در اوايل قرن حاضر با پيشرفتي كه در طرح و ساخت انواع پره و اصولاً سطوح آيروديناميك پديد آمد و با تكامل قوانين مكانيك سيالات، آسيابهاي قديمي مورد بررسي علمي قرار گرفت و به موازات آن طرحهايي براي استفاده از مبدلهاي انرژي باد به صورت‎هاي ديگر پيشنهاد و اجرا گرديد. بدين‌ترتيب در دهه‌هاي اول قرن بيستم، اغلب توربين‎هاي بادي، در انواع مختلف با بكارگيري قوانين آيروديناميك و تكنولوژي جديد ساخته شدند.

 

شکل2- یک نمونه توربین بادی

 

پیشرفت فزاینده تکنولوزی تولید انرژی باد در سال های اخیر، استاندارد شدن تولید توربین های بادی ،به حداقل رسیدن تعمیرات ونگهداری توربین ها باعث کاهش هزینه های احداث اولیه و بهره برداری شده است. هم چنین عدم آلایندگی این فناوری و داشتن حداکثر سازگاری با طبیعت، موجب شده است تا مجموع ظرفیت نصب شده  انرژی باد با افزایش حدود 35 گیگاواتی در سال 2013 به 320 گیگاوات در جهان برسد. پش بینی می شود افزایش ظرفیت نصب شده این تکنولوژی با سرعت بیشتری در آینده ادامه یابد.

نیروگاه های بادی جهان به دو صورت ساحلی و فراساحلی احداث می شوند. نیروگاه های فراساحلی در فواصل چند ده کیلومتری از ساحل احداث می شوند و از مزیت قابلیت دریافت توان بالا به دلیل سرعت بیشتر باد در سطح آزاد دریا برخوردارند. در کنار آن، هزینه های نصب و تعمیر و نگهداری در فراساحل به مراتب بیشتر است.

 

شکل3- نمونه ای از نیروگاه بادی در خشکی

 

 

شکل4- نمونه ای از نیروگاه بادی فراساحلی

 

از سال 73 عملیات نصب و راه اندازی توریین های بادی در ایران آغاز شده استو تا کنون مجموع ظرفیت نصب شده در کشور از مرز 500 مگاوات عبور کرده است اگرچه ظرفیت قابل بهره برداری به صورت اقتصادی حدود 18000 مگاوات تخمین زده شده است.

در وزارت نیرو، نصب پنج هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در قانون برنامه پنجم توسعه هدفگذاری شده است که از این میزان 4500 مگاوات آن برای توسعه باد در نظر گرفته شده است، می‌توان گفت در پنج سال آینده قریب به چهار هزار مگاوات بازار برای توسعه بخش خصوصی وجود خواهد داشت. 

سیاست کلان کشور ما در چشم انداز برنامه‌های آتی در افزایش نقش بخش‌های غیر دولتی استوار شده است که از جمله فواید و مزایای آن کاستن از حجم و فعالیت‌های تصدی گری دولت است. با فعال شدن بخش خصوصی در عرصه احداث نیروگاه‌های بادی که جذابیت‌های فراوانی برای بخش خصوصی دارد، توان مالی، فنی و مدیریتی کشور افزایش می‌یابد و با شروع پروژه‌ها و فعالیت‌های جدید عملا بخش خصوصی به کمک بخش دولتی آمده و کل کشور از این مشارکت سود خواهد برد.

 بازار نیروگاه‌های بادی در ایران رو به شکوفایی است و ورود به این بازار می‌تواند آینده خوبی را در دراز مدت برای سرمایه گذاران تضمین کند. بنابراین اگر به ایران به صورت پایگاهی برای تولید تجهیزات و تامین نیروی انسانی متخصص نگریسته شود بازارهای کشورهای منطقه می‌توانند مورد توجه قرار گیرند.